Şimdi Efendim, İslam dininin Peygamber döneminde 23 yıllık bir süreçte teşekkül ettiği kabul edilmekte. Yani Peygamberin bu dinin metinlerinin tam olarak şimdi bitti dediği zaman 23 yıl sürdü. Buna göre şöyle bir durum var. Sanırım ayet sayıları düşünüldüğünde güne 1,6 gibi ayet sayısı düşmekte. Bu elbette her gün bu kadar ayet iniyordu demek değil. Güne bölsek böyle diyoruz. Elbette kimi zaman 5-10 ayet iniyordu kimi zaman haftalarca inmiyordu. kimi rivayetlere göre yıl içerisinde inmediği dönemlerde var falan filan... Gelelim bunu neden anlattığımıza.
Şimdi İslamın öğretilmesi tebliğ edilmesi dediğimiz bu dönemde pek çok sahabi çeşitli şehirlere, köylere hatta uzak beldelere dahi giden oldu. çeşitli . Bunlar gittikleri zaman ya böyle günümüz İslamcıları gibi ellerine Kur'an alıp; "Allah şöyle dedi böyle dedi, yok bu ayet şunun için indi şu fıkıh var, şu imam var" gibi cümleler kuramıyorlardı. Bildikleri 15-20 ayet mi işte bununla insanlara dini anlatıyorlardı. Ortada fıkıh, kelam şu bu gibi şeyler yoktu. Kur'an kursu dahi yoktu ki Hafız olsunlar çünkü ortada bir Kur'an yoktu. İşte bildikleri ne kadarsa o kadar. Af buyrun, düşünün günümüzdeki bir imam Hatip öğrencisinin dini müktesebatına sahip değillerdi. Ama gittikleri beldeleri yönetiyor, onlara rehberlik liderlik yapıyorlardı. Bir sorun çıktımı çözüyorlardı. Peki bu sorunları nasıl çözüyorlardı. Nasıl mı? Elbette içinde bulundukları toplumun kurallarına göre. Neden mi? Çünkü Sahabe dediğimiz insanların elinde matbu bir mushaf yoktu. Ve hiç biri günümüzde bilindiği manada hafız vs değildi ki şu ayet şöyle diyor vs desin. Zaten hafız olmaları mümkün değil daha ortada matbu bir Kur'an yok. 40-50 ayet mi biliyorlar yahut 300-500 mü işte onunla dini anlatıyorlardı. Bu arada dini anlatıyorlardı derken de öyle düzenli sistemli bir din yok ortada. Bir gün nikahla ilgili bir ayet gelirken 10 gün sonra Allah'ın birliğini anlatan bir ayet geliyordu. Yani ortada sistemli bir vahiy de yoktu. Günümüz ilahiyatçıları gibi şu konu da şu ayet var. Şu fıkıh kitabıda şu var hüküm var vs gibi bir durum yok.
Bir de bunlara ek olarak; Sahabe, Medineden bilmem hangi uzaklıktaki -200 km diyelim- bir köye gitmiş. Medine"de inen ayetlerden de haberi olmuyordu zaten. Belki aylar sonra haberi oluyordu. Şimdiki gibi telle arayıp "abi yeni gelen ayet var mı?" diyeceği bir telefon yoktu...
Bütün bunlar neyi gösteriyor; Sahabe din diye bildiği neyse onu öğretiyor. Geri kalan sorunları içinde bulundukları topluma göre şekillendiriyorlardı. Günümüzdeki gibi bir sistemli namaz dahi yoktu. Kim neyi ne kadar öğrenmişse. Bunların gerçekleşmesini sağlayacak beşeri imkan yok. Efendim, adam kabilesinin şefi geli müslüman oluyor. Bir kaç gün peygamberin yannıda kalıp köyüne dönüyor. Ve köyüde müslüman oluyor. Şimdi bu adam ne öğrendi din hakkında. Hiç..
İslam dini düşünün 23 yılda tamamlanmış. Peki burada bitiyor mu? Hayır. Peygamber ölüyor. Ondan 3 yıl sonra Kur'an toplanmaya başlıyor. Kim ne kadar ezberse ve ellerinde ne varsa bir araya getiriliyor. Güvenilen bir heyet oluşturulup bunlar eleniyor ve en sağlamlarından bir Kur'an ortaya çıkıyor. Burada bitiyor mu? Hayır. Çünkü bu mushafın çoğaltılması lazım. (Bu arada söyleyeyim. elimizdeki en eski mushaf Peygamberden sonra 100-150 yıl sonraya ait. Tabi bu başka bir konu.)
Sonra bu süreçte devlet büyüyor İmparatorluk oluyor. Her tarafta sahabe dini anlatıyor. Ama dikkat buyurun halen üç beş yazılı Kur'an var. Öyle günümüz ki gibi herkesin elin de bir Kuran yok. Konuyu uzatmayalım. Yani İslam dini olarak tanımlanan ve günümüzdü bilinen şekline ulaşması tam 500 yıl sürüyor.
Yorumlar
Yorum Gönder