Ana içeriğe atla

Yeni bir dil uydurmak gerekir mi acaba?

İnsanın yaşamı boyunca kendisi için maliyet açısından en yüksek ürün; natık/söz... Hayatımız boyunca yaşamak için besleniriz. Yaşamımızın en etkileyici ürünü ise konuşan/sözlü bir canlı olmamızdır. Beslenmemiz, en iyi ürünleri tüketmemiz, en sağlam barınaklarda kalmamız hepsi yaşamak, yaşayan bir canlı olarak da konuşmamızı sürdürmek için. İnsanın aç kalınca en az yaptığı şey konuşmak. Çünkü konuşurken insan çok fazla enerji harcar zira beyinin en faal olduğu zaman dilimlerinden biridir.

İnsan konuşmaya başladığı andan itibaren kelimeleri üretmeye başladı ve kelimeleri belli bir sistematik içinde kulanması gerektiğini farketti. Konuşmaktan amaç ise karşındakine ulaşmak kendini anlatmak ve onu anlamak içindir. Kendini anlaman için konuşman gerekmez. Doğru yanlış tanımları ötekiyle kurduğumuz ilişkiyle oluşan kavramlardır. Bu nedenle -belki de- konuşmaya başlamak aynı zamanda diğer insanı öteki yapmaktır. Dinleyenin seni anlaması için belli bir sıralama ile konuşman gerekir. Bu sıralama fail, zaman, mekan ve nesne olarak tanımlanabilir. Bu sıralamanın yani kelimelerin belli bir sırada dizilmesi nasıl gelişti tam olarak bilinemese de sonuç; insan beynin fizyolojik gelişimi ile ilgili olduğu düşünülebilir. İnsan bir zaman, mekan ve nesneler arasında yaşar ve beyin gelişim sürecinde bunu ayırdeder. Sözün sıralı -zaman, mekan, nesne, fail- gelişimi de bu kültürel atmosferin fizyolojik gelişimi ile oluşmuş olmalı. Bunu tam olarak bilemiyoruz ama evrimsel süreç düşünüldüğünde bu anlattığımızın gerçekleşmiş olması muhtemel.

Zaman, mekan, nesne ve fail ilişkisi ve bu sıralamanın konuşma sırasında gelişmiş olması bize şu gerçeği hatırlatır. Konuşmak aynı zamanda mantık dediğimiz şeydir. Mantık dediğimiz şey zaten konuşma/logic kelimesinin karşılığıdır.

İnsanın gelişim süreci ve dilin/konuşmanın oluşması sırasında insan, varlık/madde ilişkisi klasik fizik; beş duyumuz ile sağladığımız gözlemle anlaşılıp yorumlanıyordu. Oysa günümüzde bizim varlıkla kurduğumuz ilişki maddenin ışık seviyesindeki yapısına ulaşan bilgiye dayanmaktadır. Öyleyse bizim varlıkla olan ilişkimiz değiştiğine göre kullandığımız kelimeler ve kullandığımız mantıkta değişmektedir/değişmelidir. Bugün her ne kadar konuşurken klasik mantıkla kelimeleri sıralıyorsak da anlatmaya çalıştığımız evren bunun çok ötesinde; bunu biliyoruz. Bu arada bir hatırlatma cümlesi kuralım: Dinin metafizik dediğimiz yönü de işte bu klasik -mantık- dile uymadığı için zamanla teologlar tarafından rasyonalize edilmeye çalışılmıştır. Din dili gözlemle gelişen insan beynine uymadığı için hep bir mücizeler, aşkın anlatımlarla desteklenir kılınmıştır. Peki günümüzde kullandığımız bu klasik kelime dizilimi yani zaman, mekan, nesne, fail kuantum mekaniğini bize aktara bilir mi? Çünkü; "nesne ve fail var mı yok mu? sorusunun cevabını gözlemsel mantık/konuşmayla veremez. Sadece bize nesnelerin ışık dalgası olduğunu aktaran rasyonalize edilmiş bir kuramı aktarır. Doğal fizikle/duyularımızla bunu gözlemleyemediğimiz için ancak rasyonalize ederek açıklayala biliriz. Zaten kuantum fiziğini biyolojik olarak da hissedemediğimiz için teorik bir düzlemde konuşuruz. Bu bağlamda yani biyolojik dünyamızda Tanrı ne kadar teorik olarak varsa nesnelerin birer ışık huzmesi olduğu da teorik olarak kalır.

İşte burası tam olarak sözün/mantık yetersizliğidir. Yetersizlik; teorik olarak değil her kelimenin bir gözlemin sonucu olarak meydana geldiğini kabul edersek ve bunun biyolojik yönümüzün yani beyin gelişimimizin de etkisiyle/etkileşimi ile oluştuğun söylersek kuantum mekaniğini beynimiz ve duyularımız gözlemleyemez hatta mevcut halimizle şizofrenik olarak yalanlamış oldugumuz bir gerçek. Çünkü biz maddeyi ışık dalgaları olarak gözlemleme yoluyla göremiyoruz...

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Anlatsana bir kasiyerin başından geçen hikayeleri yiyorsa!

Hep anlatacağım bir masalım vardır. Bir sekilde masallar hikayeler uydurabilirim, hiç durmadan. Siz bilmezsiniz ama ben masallar dinleyerek büyümüş bir çocuktum. İnsanın mahalle mektebinden mezun bir büyükannesi olunca, okuduğu Osmanlıca hikayelerinden inanılmaz kahramanlar kalır aklınızda. Sanmayın bunlar cenk masalları… Hayır, bunlar basbayağı Ali Baba ve Kırk Haramiler gibi Acem, Arap masalları. Mesala Dede Korkut’tan Tepegöz hikayesini, ben ilk kez büyükannemden dinledim.  O, Latin alfabesi bilmediği içinse mektebe gitmiş; okuma- yazmayı öğrenmiş. Biz torunlarına kitap getirir yahut bir yerlerden eline geçmiş kağıt, takvim yaprakları okuturdu. Demek istediğim o masallar güzeldi…   Ben ilk hikayemi ilkokul üçüncü sınıfta yazdım. En son hikayemi ise geçenlerde bir kağıt üzerine iliştirdim ama şu anda kağıdı bulamıyorum. Yeri gelmişken şunu da söyleyeyim, hikaye yazmakta pek iyi olduğum söylenemez. Kurgu sorunlarım var. Sonra karakterlerin birbirinden faklı dünyalarını aktarm

Pis Bir roman yazmak: Üçücü bölüm Ana karakterden sonraki ölü

Hep pis bir roman yazmak istedim. Ne kadardır düşünüyorum tam olarak bilmiyorum ama bayağı bir zaman geçti üzerinden. İğrenç bir şeyin romanını yazmak, içimdeki pisliği çıkarıp atmak için bir araç sanki. Hepimizin içinde bir pislik var. İğrençlik, kokuşmuşluk. Aldığım notlardan birinde; umum tuvaletin alafranga taşının kenarlarına sıçramış sidik ve dışkı artıklarının biriktiği yerin tam ortasına bırakılmış bok yığının bir psikopat tarafından, ağzından salyalar akarak onu yalamasını anlatan ve o boku yiyinci de süper kahraman olduğunu hayal ettiren bir gerilim ve macera romanı yazmaya dair metinler vardı. Fakat bu pis bir roman olmayacaktı vazgeçtim. Ya da bir hastahane müdürünün morgda ölülerin tırnaklarını kesip onlarla koleksiyon yaptığını... Aslında bu harika bir fikirdi. Şimdiye kadar hiç bir hikaye ve romanda böyle bir karaktere rastlamadım. Fakat bir hastane müdürünün bu kadar psikopat olmasının ve bunun bir roman olarak bestseller olması halinde yakalayacağım şöhretin ardından;

Aşı etkinliği nedir?

  Aşı etkinliği nedir? Aşı etkinliği, bir klinik araştırmada aşı olan bir grup insanda bir hastalıktaki azalma yüzdesidir. Aşının etkinliğinden farklıdır ve aşının klinik deneyler dışında toplumdaki kişilere verildiğinde ne kadar iyi çalıştığını ölçer. Tüm yeni aşılar, ne kadar iyi çalıştıklarını test etmek için klinik denemelere tabi tutulur. Bir aşı adayının geliştiricileri, klinik araştırma çalışma protokollerinde genellikle denemelerinin ana hedeflerini belirler. Bu hedeflere birincil uç noktalar denir. Şu anda geliştirilmekte olan birçok deneysel COVID-19 aşısı için birincil son noktalar, yeni semptomatik COVID-19 vakalarını önlemeye odaklanmaktadır. Bilim adamları, bir aşı adayının ne kadar iyi çalıştığını, plasebo alan grup ile deneysel aşıyı alan grup arasındaki yeni hastalık vakalarındaki farka bakarak hesaplayabilirler. Okumaya devam et: Alaycı düşmanlık kardiyovasküler hastalığa yol açabilir Buna aşı etkinliği denir. Örneğin Pfizer / BioNTech, COVID-19 aşısı için% 95'lik