Hayati Esen

Yaklaşık 11 yıllık arkadaşım Ananas öldü... Benle tanıştığında topaldı sonra kör oldu. Köle pazarında satılırken topal ve uçamadığı için kimse almamış ben de kandırılak satın aldım onu. Ne uçuyor, ne ötüyor ne de bir insanlığı vardı. Elime alsam kekiyordu. Hayatın kendisine yüklediği acıları benden çıkarıyordu. Dünyaya gel, ana kucağı görmeden satışa çık, çocuk başına kafeslerde sürün bir de topal ol... Genç kız ol, erkekler sana kur yapmasın topalsın diye. Bütün bu acıları beni kekerek çıkarıyordu. Tam 11 yıl arkadaşlık yaptık. Geçen sene de kör oldu. İyice huysuz çekilmez olmuştu. Neyse işte; sonunda enfeksiyona ve benim onunla bir hafta ilgilenmemem nedeniyle öldü. Zaten son bir iki yıldır ölse de kurtulsam diye düşünüyordum. Balkondan atmayı bile düşündüm. "Kuş balkondan düştü öldü." Ne harika sansasyonel haber olurdu. Bütün bunları yapmadım. Bana küserek öldü... Götürdüm bir parka bıraktım. Kediler, fareler yesin diye. Üzüldüm mü öldü diye(?) gerçekten hayır. Hiç bir hav

  Cumhuriyetin Kuruluş Felsefesinin Esin Kaynağı Kimlerdir Cumhuriyetin kuruluş felsefesinin esin kaynağının kimler olduğu, başta Atatürk olmak üzere silah arkadaşlarının düşünce dünyasının kimlerden, ne kadar etkilendiği bir tartışma alanı olarak canlılığını korur. Kemalist ve tabi propagandist çevreye göre Atatürk zaten bir lider olduğu gibi aynı zamanda filozof olarak cumhuriyeti kendi özgün düşünce dünyasında inşaa ederek gerçekleştirmiştir.  Fakat şu notu düşmeden bu cümleleri kurmazlar; Namık Kemal’in, Atatürk’ün gelişim sürecinde etkisi olduğudur. Milliyetçi anlatıya göre ise Ziya Gökalp’in etkisi bulunmaktadır. Özellikle Atatürk’ün Türk milliyetçiliği ve ulus devlet fikrinin ilham ve ortaya çıkmasında temel saik olarak Ziya Gökalp zikredilir. Ama bu, felsefi bir ilhamdan mı yoksa bir reelpolitik meselesinden mi kaynaklanıyor du? Zira Ziya Gökalp idealist bir muhafazakardı ve Atatürk’ün seküler devlet anlayışında onun etkisinden bahsedilemez sanırım.  Peki Ya Abdullah Cevdet’in

  Sanayi toplumu eğitimine maruz kalmış, piyasa ekonomisiyle yetişmiş insanımızın en büyük hastalığı meşhur olmak, tanınmak, kitlelere mal olmak. Hele de şu kendisine düşünür, edebiyatçı zart zurt yaftasını vuranlar. oysa efendim insanlığın günümüzde en meşhur olan filozofları bütün metedolojik paradigmayı yazıp çızen adamları vakti zamanında ya 500 yahut en fazla bin kişi ya tınıyor ya tanımıyordu. Aristoyu veya Tales'i kaç kişi tanıyor olabiliyor o vakitler. Bütün bu isimlerin şöhret bulması aslında rönesans hatta sanayi tipi eğitimin yaygınlaşması üzerinedir. Basın yayın enformasyon işlerinin artmasıyladır. He ama bu adamları tanıyan elit bir çevre vardı. Yani günümüzde bilinen büyük felsefe, düşünür, edebiyatçı dediğimiz insanları belli bir çevre bilir tanırdı. Bunlar siyaseti, politikayı, ekonomiyi, askeriyeyi vs vs yöneten insanlardı. Bunların bu insanların fikirlerini, düşüncelerini bilmesi önmeliydi. Günümüzde pazarda çalışan, tekstil atölyesinde işçi, nüfus müdürlüğünde m

Bir Sezai Karakoç Hikayesi de benden... Bu memleketin mevcut siyasası, bürokrasisi içinde Sezai Karakoç'u okumayan var mıdır acaba. En azından Mona Roza şiirini okumayan? Benim gibi bir eziğin tanıdığı 3-5 bürokratın, Karakoç'un bir kaç şiirini ezberden okuduklarını ve bu nedenle beni kınadıklarını bilirim. Karakoç'un çok şirini okudum ama hiç birini doğru düzgün ezberleyemedim.  Ezberlediklerim üç beş satırı geçmez. Onlardan biri "Yağmur Duası" şirinde geçen Ben geldim geleli açmadı gökler; Ya ben bulutları anlamıyorum,  dizeleri. Sezai Karakoç, modern -popüler- tanımla İslamcılığın ona göre ise İslam medeniyetinin, İslamın sonsuz savunucusu ve bu toprakların ve dahi Ortadoğunun buna ek olarak Türk dünyasının kurtuluşunun ancak İslamla dönüşle mümkün olacağıdır. Bu meselenin detayları çok fazla ve konuşulduğunda cevapları öyle kolay verilecek şeyler değil. Ama Sezai Karakoç gibi samimi inananların varlığı her zaman değerlidir. Onların kesin inançları, insanlığın

Görebildiğim kadarıyla siyasal uçlarda dolaşan veya o uçların ciddi etkisinde kalanlar; Kemal Kılıçdaroğlu'nun "Helalleşme yolculuğuna çıkıyorum" cümlelerini ya çok sert tepkiyle ya da mesafeli bir tutumla politik söylem olarak görüyor ve mesafeli davranıyorlar. Oysa siyasetin söylemsel gücü yapısal sorunların çözümünden önce gelir. Yani siyaset asıl olarak bir söylev sanatıdır. Siyasetçinin en büyük başarısı söylevin gücünü doğru bir metodoloji ile yönetmesidir. Zamanla siyaset teorisi içerisinde bu söylevler derinlik kazanır ve felsefi, hukuki, bürokratik yönelim ve düzenlemelere neden olur. Siyasilerin her olumlu yorum ve yaklaşımları hem uzun hem de kısa vadede toplumun kazanması anlamına gelir. İdeolojik ve siyasal gerilimin kazanan tarafları ise daha çok yüksek siyasal elitler, sermaye ve ekonomi çevreleri, kara para ve militarist çevrelerdir. Bunu müteaddit olarak belirtiyorum. Türkiye bir gerilim ağına giriyorsa bunu destekleyen örgütlenmiş yapılardır. Örgütlenmek

  Türkiye'de siyaset her zaman siyaset olmanın ötesinde bir özellik arzeder. Uzayan siyasal tartışmalar ve çekişmeler artan sorunlar ve problemler; politik önermelerle ve siyasal çözümlemelerle sağlıklı bir yola girmenin araçları olarak kullanılmaz. Daha çok rasyonel olmayan bir alana çekilerek toplumsal kutuplaşmayı artıran nefret söylemleriyle beslenen siyasal topluluklara, dini semboller, inançlar üzerinden oluşmuş kitlelere, yapılara teslim edilir. Böylece, siyaset bir çözüm aracı olmaktan çıkar; hamaset, düşmanlık, birbirine karşı duyarsız kitlelerin oluşmasına aracılık eder. Bu yöntem siyasetçinin bir tercihi olarak kullandığı bir yöntem olsa da bir bakıma doğal siyasetin kitlendiği; problemleri ve çözümleri doğru şekilde tespit edemeyen bir politik düzlemi işaret eder. “Oğlum Nusret, biraz ülke sorunlarıyla ilgilen! Ordu’da Tiyatro Sahnesine Çıkan İlk Öğretmenlerden Edibe Akyol İktidarlar vadettikleri refahı, güven huzur ortamını, sorunların çözümünü; devletin kaynaklarını d

Hikayeyi en baştan almalıyım. Fakat hikayenin nereden başladığını bilmiyorum. O nedenle "en başa" dönmeyeceğim, dönemem. Nazmi Abi'nin hikayesini yazmak çöplüğü tanımak bilmek demek. Ben çöplüğü evdeki kadar biliyorum, oysa çöp onun için bir ekmek kapısı, fabrika, iş, aş... Kahramanımız Nazmiyi tanımak için uğraşmadım, hatta hiç desem çok doğru olur ama sanırım o benimle tanışmak için uğraştı. Tanışmasının bir tesadüf olduğu kanaatinde asla değilim. Onun yaşamında tesadüflere yer yok. Her işi planlı, programlı. Çünkü o bir çöpçü! Çöp ayıklayıcısı... Çöpün belediyeye ait kamyonlarca çöp toplama alanlarına getirilme saati, araçların gövdelerinin yere yakınlığına göre -taşıdıkları yükün ağırlığından- ne olabilecekleri, çöpçülerin o gün elbiselerinin ne kadar kirlenmiş veya temiz kaldığını gözlemlemek, keyflerinin, yorgunluklarının ne kadar olduğunu anlamak; bütün bunları kısa zaman aralığında çözmek çöpten para kazanmanın tesadüflere bağlı olmadığını, planlı programlı olmak